Theo truyền thuyết các cụ kể lại, ở Cao Bằng quân Nhà Minh ( Trung Hoa) thường kéo sang xâm lược nước ta qua cửa khẩu Pò Peo, Lũng Lầu, Thác Bản Giốc ( Thượng Lang) và cửa khẩu Lý Vạn ( Hạ Lang)…

Để đối phó với quân giặc ngoại xâm, gìn giữ biên cương Đại Việt. Nhà Mạc đã cho xây kè đá khan trên các đỉnh núi cao ở Ngọc Khê, Đình Phong, Phong Châu, Chí Viễn, Đàm Thủy…thành xây cao từ 1m đến 4m, rộng 1,0m đến 3,5m và dài từ 10m đến 100m.

Tại xã Phong Châu, Nhà Mạc đã vận động nhân dân xây khan thành đá trên núi Phia Mò, Phia De, Phia Ngào, Cô Đồng…Núi Phia Ngào là đỉnh núi cao nằm ngay trung tâm của xã Phong Châu, được nhà Mạc chọn làm đài quan sát quân địch ở hướng Ngọc Khê, Đình Phong tràn qua sông Quây Sơn và hướng Đàm Thủy tiến lên đánh chiếm thành Đông Quan ( thành Đông Quan là khu đất rộng rãi tương đối bằng phẳng nằm giữa xóm Khau Khát và xóm Nà Giốc) được nhà Mạc chọn cho vua qua địa phương ở và tướng lĩnh rèn quân, luyện mã rất đông để chiến đấu chống giặc ngoại xâm. Sau này nhân dân địa phương gọi nơi đây là Đông Quan ( làng Đông Quan) thuộc xóm Chung sơn xã Phong Châu ngày nay.

Vừa qua, ngày 17/5/2023, một số cán bộ, công chức xã Phong Châu cùng 02 người dân xóm Chung Sơn, xã Phong Châu đã phối hợp với đoàn công tác của Bảo Tàng tỉnh Cao Bằng tiến hành khảo sát, khám phá thành nhà Mạc trên địa bàn xóm Chung Sơn, xã Phong Châu. Qua khảo sát có thể nhận thấy, dù đã trải qua mấy trăm năm lịch sử,  nhiều bức tường thành vẫn còn khá chắc chắn, một số đoạn tường bị phá hủy do người dân lên canh tác làm nương rẫy, tuy nhiên vẫn giữ lại được những dấu tích cơ bản của tường thành. Hy vọng điểm di tích này trong tương lai sẽ được nhiều người biết đến, được đầu tư khai thác và đưa vào trong chuỗi tuyến du lịch trải nghiệm của địa phương và để thế hệ con cháu sẽ nhớ tới công ơn bảo vệ biên cương tổ quốc của ông cha ta thời xưa.

Một số hình ảnh trong ngày đi khảo sát thành nhà Mạc tại địa phận xóm Chung Sơn, xã Phong Châu

nhân dân xóm Chung Sơn và cán bộ xã Phong Châu tiến hành khảo sát, khám phá thành nhà Mạc trong tháng 3/2023

Đoàn công tác của Bảo tàng tỉnh Cao Bằng phối hợp với cán bộ công chức xã và người dân xóm Chung sơn khảo sát, khám phá thành nhà Mạc

Những bức tường thành được đắp kè lên nhau rất chắc chắn qua nhiều năm lịch sử

Từ trên núi cao nhìn xuống có thể quan sát được rất rộng